Landgoedeigenaar moet op vele markten thuis zijn
Een particuliere landgoed- en grondeigenaar streeft ernaar zijn bezit duurzaam in stand houden. Voldoende en goede economische dragers moeten dat mogelijk maken. Belangenorganisatie BPG Vereniging landelijk Brabant ondersteunt hen daarbij.
De baten die hieruit bij eigenaren terecht komen staan echter in schril contrast met de onderhoudskosten die moeten gemaakt om zijn landgoed in stand te houden. Daar komt bij dat in de laatste twintig jaar de regelgeving in het buitengebied sterk is veranderd, waardoor de traditionele economische dragers verder onder druk zijn komen te staan.
Het gevolg is dat landgoederen en landgoedeigenaren zich wel moeten bezig houden met een zeer grote variëteit aan onderwerpen. Hieronder worden de hoofdthema’s genoemd en in het kort enkele trefwoorden die bij landgoedbeheer een rol kunnen spelen. En dat verschilt natuurlijk per soort landgoed of grondbezit.
Thema’s die bij belangenbehartiging en dienstverlening aan de leden regelmatig terugkeren zijn:
Algemeen
Een eigenaar of een familiebedrijf, wel of geen commercieel landgoedbedrijf, mate van ondernemerschap, keuze van juridische vormgeving, nieuwe landgoederen, opvolging, enz..
Landgoed elementen
Bos en laan, erf, tuin, moestuin, boomgaard, park, water, natuur, hekwerk, koepels en tuinhuizen, gebouw, buitenplaats, cultureel erfgoed, duivenslag en zwanendrift, kunst, panorama en landschap.
Landgoed beheer
landgoedvisie, toekomst van je landgoed, bedrijfsplan, haalbaarheidsstudies, duurzame instandhouding, functiewijziging, betrekken van het publiek bij activiteiten of verandering, data, gezamenlijke inkoop, jacht en fauna, veilig werken, vrijwilligers en Arbo, vrijwilligers beheer, waterbeheer, wateroverlast, voorgeschreven mestboekhouding, relatiebeheer met stakeholders.
Leefbaarheid
Gezondheid, openstelling, bescherming persoonlijke levenssfeer, leefbaarheid buitengebied, leef-, woon- en recreatiekwaliteit, dierenwelzijn.
Economische dragers
Pacht en erfpacht, huur, land- en tuinbouw, bosbouw, bomen- en plantenkwekerij, wijngaard, voedselbos, ruimte verhuur, time sharing van huizen, gebouwen en recreatiewoningen, veeteelt (graas- en hokdieren), horeca, landgoedwinkel, educatie, paardenpension / -manege, recreatie en sport, wellness , natuurbegraafplaats, dierenbegraafplaats, windmolens, zonne-energie, zonneparken, warmtepompen.
Financiering
Investeringen, risicobeheersing, rentabiliteit, terugverdientijd, relatiebeheer banken en andere investeerders, crowdfunding, schenkingen, fondsen, sponsoring, co-branding, subsidies.
Groenbeheer
Beheren van landschap en natuur, bodembeheer, bodemkwaliteit, (klimaatslim) bos en landschapsbeheer, behoud van natuurwaarden, biodiversiteit, biomassa, kruidenrijke graslanden, natuurbeheer / EHS, inheemse zaden en planten, natuurherstel, natuurinclusieve landbouw, mestrechten, meststofboekhouding, natuurlijke klimaatbuffers, nieuwe natuur, vastleggen CO2 en stikstof.
Duurzaamheid
Duurzame energie, energietransitie, klimaatrobuuste landgoederen, kringlooplandbouw, stikstof discussie, circulaire economie
Toezicht en handhaving
Veiligheid in het buitengebied, overlast, afvalstort, drugsafval, loslopende honden, mountainbikers, fietspeletons, cross fietsers, stroperij.
Uitgelichte thema’s
Een aantal thema’s wordt hieronder uitgelicht:
Vrijwilligers en Arbo
Bij de inzet van vrijwilligers is het noodzakelijk om vooraf een plan van aanpak en een risico-inventarisatie op te stellen.
Wij verwijzen hierbij naar het Coördinatiepunt Landschapsbeheer bij Brabants Landschap. Zij onderhouden al geruime tijd contacten met diverse werkgroepen op het gebied van vrijwillig landschapsbeheer.
De heer Emiel Rijken (erijken@brabantslandschap.nl) heeft een informatiemap beschikbaar gesteld. U ontvangt van Emiel een link om de actuele bestanden te downloaden. U kunt via de heer Rijken deelnemen aan een cursus. Deze aanpak wordt reeds toegepast op diverse locaties op de Nationale Natuurwerkdag. Voordat de groep start wordt centraal de checklist ARBO ingevuld.
Let op, u als opdrachtgever dient aantoonbaar werk te maken van de veiligheidsaspecten. Mocht het verkeerd gaan dan loopt u de kans om de Inspectie SZW op bezoek te krijgen.
Op de website van de VBNE vindt u de nodige informatie.
Onderling verbinden van natuurgebieden in Natuurnetwerk Brabant (NNB)
Door natuurgebieden te vergroten en onderling te verbinden ontstaat een sterk Natuurnetwerk Brabant. Planten en dieren krijgen zo meer ruimte en kunnen makkelijker van het ene naar het andere gebied. Maar het Natuurnetwerk Brabant is niet alleen belangrijk voor plant en dier, ook biedt het kansen aan ondernemers die natuur en ondernemen willen combineren en ook aan particulieren die zelf natuur willen maken en beheren. BPG werkt daarom samen met verschillende Brabantse partners om het Natuurnetwerk Brabant te realiseren. Dat doen we door onze achterban te stimuleren om zelf nieuwe natuur te maken en aan het Natuurnetwerk toe te voegen.
Zelf nieuwe natuur te maken?
BPG werkt samen met Groen Ontwikkelfonds Brabant in het Natuurnetwerk Brabant (NNB). Om het Natuurnetwerk Brabant in zijn geheel te realiseren, zijn nieuwe initiatieven welkom. De Brabantse partners nodigen bedrijven, particulieren, gemeenten en organisaties uit om zelf nieuwe natuur te maken en toe te voegen aan het Natuurnetwerk Brabant. Wilt u weten hoe u dat kan? Kijk dan op de volgende websites:
Nieuwe verdienmodellen
BPG heeft een universele analysetool (zie onder publicaties) ontwikkeld waarmee u als landgoedeigenaar duidelijk kunt bepalen wat de vervolgstappen zijn voor het uitwerken van een nieuw groen businessplan. Mogelijk helpt het om tot nieuwe inzichten te komen, waardoor u de aandachtspunten kunt oplossen. Het advies is om externen vroegtijdig te betrekken, zoals Brabants Particulier Grondbezit, Provincie Noord-Brabant en/of een rentmeester, als vervolg op de ingevulde analysetool.
Natuurinclusieve landbouw
De provincie Noord-Brabant helpt enthousiaste ondernemers met ervaren coaches om over te stappen van gangbare landbouw naar natuurinclusieve landbouw.
Bij het adviseren van ondernemers is het voor de coaches belangrijk om op de hoogte te zijn van alle groene (subsidie)regelingen in de provincie Noord-Brabant. De provincie heeft mede op aandringen van BPG een inspiratiegids ontwikkeld waarin mogelijkheden, randvoorwaarden voorbeelden van deze groene (subsidie)regelingen uitgewerkt zijn.
De inspiratiegids kunt u downloaden via de webpagina van de provincie Noord-Brabant over Natuurinclusieve landbouw
Rood voor groen
Bij planologisch nieuwe landgoederen in Noord-Brabant kan een particulier, als hij op agrarische grond van bepaalde omvang een hoeveelheid natuur ontwikkelt, in ruil daarvoor een of meerdere wooneenheden / bouwkavels realiseren. Zie voor meer informatie onder: nieuwe landgoederen.