Iedereen met grond kan een landgoed beginnen. Voor BPG is het relevant dat de grond meerdere functies heeft om het een landgoed te kunnen noemen. Lees hier meer over op de pagina landgoed. Een landgoed kan elke omvang hebben. Op deze pagina wordt nader ingegaan op nieuwe landgoederen die gebruik maken van fiscale en andere voordelen: NSW-landgoederen, Brabantse planologische landgoederen en rood van groen regelingen.
Landgoed met NSW-status
Als u belastingvoordelen wilt behalen, kunt u overwegen om een Natuurschoonwet (NSW) status voor uw landgoed bij de fiscus aan te vragen. Om in aanmerking te komen moet u aan bepaalde eisen voldoen. Het gebied moet dan bijv. minimaal 5 ha. beslaan en voor tenminste 30% uit bos of natuurterrein. Als een dergelijk NSW- landgoed ook zichtbaar is opengesteld voor het publiek, komt de eigenaar ook in aanmerking voor vrijstelling van schenkings- of erfbelasting.
Vrijkomende agrarische bebouwing (VAB)
NSW-vorming op vrijkomende agrarische bebouwing (VAB) wordt bijvoorbeeld reeds jaren toegepast en vormt een relevant puzzelstuk in de huidige transitie van het buitengebied.
Stel dat een boerderij haar functie verliest, dan kan de koper of de volgende generatie overwegen deze onder de NSW te laten rangschikken. Dan moet er wel minimaal 5 ha met minimaal 30% natuur beschikbaar zijn.
Eventueel kunnen in overleg met gemeente via Rood voor Rood of via Rood voor Groen regelingen extra wooneenheden of bouwkavels worden gerealiseerd. Jan Ottens heeft bijvoorbeeld de familieboerderij omgevormd tot een NSW-landgoed.
Sinds enige jaren stimuleert ook de Provincie Noord-Brabant daarnaast de vestiging van nieuwe planologische landgoederen, onder andere door gunstige voorwaarden en belastingmaatregelen.
Nieuwe landgoederen in Noord-Brabant
De stad rukt op. Naast ruimte voor wonen en werken wil de provincie Noord-Brabant ook ruimte voor natuur en landschap. Een van de instrumenten daarvoor is het Brabantse landgoederenbeleid.
De Provincie Noord-Brabant biedt in de Verordening ruimte Noord-Brabant (2017) mogelijkheden aan planologisch (nieuwe) landgoederen. Als men hiervan gebruik wil maken (bijv. toevoegen van nieuwe woningen) dan moet het gebied minimaal 10 ha. beslaan. Bij het omzetten van een voormalig agrarisch complex in een planologisch landgoed verlangt men bijvoorbeeld als tegenprestatie vijf hectare natuurgroen. Een niet strikte eis is dat het landgoed (deels) openbaar toegankelijk moet zijn.
Nieuw landgoed ontwikkelen
Een nieuw Brabants landgoed ontwikkelen is een proces waarbij er verschillende stappen doorlopen moeten worden. Wilt u een nieuw landgoed ontwikkelen? Houdt dan rekening met een proces van 2 tot 4 jaar.
Zoals u wellicht inmiddels ervaren heeft is het maken van een nieuw landgoed een proces waarbij veel kennis nodig is van regels, wetten en procedures die spelen rondom het nieuwe landgoederenbeleid.
Er komt een moment dat het bestemmingsplan ten aanzien van het nieuwe landgoedontwerp goedkeuring moet krijgen. Een landgoedplan wordt eerst voorgelegd aan de gemeente ter goedkeuring. De gemeente start de openbare RO-procedure en stelt het uiteindelijke nieuwe bestemmingsplan vast. Dit vastgestelde bestemmingsplan wordt ter beoordeling aan de provincie gestuurd.
Voor de goedkeuring van de plannen die tot een uiteindelijke goedkeuring van het bestemmingsplan moet leiden wordt er naar verschillende onderdelen van het nieuwe landgoed gekeken. Ga hierover vroegtijdig in gesprek met de ambtenaren van uw gemeente.
Kortom er komt veel kijken bij het realiseren van een nieuw landgoed. Wij brengen u daarom graag in contact met specialisten of andere leden binnen onze vereniging welke u kunt benaderen voor het ontwikkelen van een nieuw landgoed. Stuur uw bericht naar info@landelijkbrabant.com. BPG heeft n.a.v. een provinciale studie en symposium ook een handreiking opgesteld.
Als voorbeeld kunt u lijken naar het nieuwe landgoed de Hoogebank en het artikel ‘Eerste kavel landgoed De Vijverhoeve verkocht‘.
Uitbreiding bestaand landgoed, al dan niet met NSW-status
De regeling is ook van toepassing bij uitbreiding van een bestaand landgoed. Voor een bestaand landgoed dat is aangemerkt als een ‘complex van cultuurhistorisch belang’ is een aparte regeling in de Verordening ruimte opgenomen.
Nieuwe natuur realiseren en nieuwbouw
De Brabantse Verordening ruimte staat de bouw van een beperkt aantal wooneenheden in het buitengebied toe, in ruil voor de aanleg van nieuwe natuur. Ingeval van nieuwbouw van woningen wordt per 1.500m3 woongebouw tenminste 2,5 hectare aangewezen ten behoeve van het realiseren van nieuwe natuur. Daarnaast verwacht de provincie dat een nieuw of uitgebreid landgoed ook een meerwaarde oplevert voor landschap, recreatie, cultuurhistorie en water.
Specifieke eisen aan landgoed in overheidsregelingen
Om de gevolgen van overheidsmaatregelen in te kaderen, worden in deze regelingen verschillende eisen gesteld aan ‘landgoederen’:
Voor de NSW geldt: het landgoed moet minstens 5 ha. groot zijn, of een (deel van een) historische buitenplaats die minimaal 1 ha. groot is. En het landgoed moet voor minstens 30% uit houtopstanden (bos) of natuurterreinen bestaan.
De Brabantse verordening spreekt over: ‘een ruimtelijke eenheid bestaande uit bos en overige natuur al dan niet in combinatie met agrarische bedrijfsgronden en met een overwegende woonfunctie. Waarbij het landgoed ten minste 10 ha beslaat.
Info:
- De Brabantse regels voor landgoederen zijn opgenomen in de Interim omgevingsverordening Noord-Brabant.
- Voor de NSW regels voor landgoederen zie: toelichting op de Natuurschoonwet